IPM پیروز شد...

روز هفدهم تیرماه از سوی وزیر علوم ،‌آقای دکتر محمد جواد لاریجانی رییس پژوهشگاه دانش های بنیادی ، به سرپرستی پژوهشکده رصد خانه ملی ایران انتخاب گردید.

این انتصاب که در جلسه ای با حضور آقای دکتر کبگانیان معاون پژوهشی وزیر علوم و تعداد معدودی از منجمین حرفه ای کشور اعلام شد به ظاهر باید پایان دهنده حرف و حدیث های موجود در رابطه با رصد خانه ملی ایران باشد .

البته آنچه مورد اهمیت بود حضور آقای دکتر ثبوتی رییس مرکز تحصیلات تکمیلی در علوم پایه زنجان در این نشست بود که  می شود نتیجه گرفت آنها هم به این انتخاب رضایت داده اند .

البته باید تا برگشت دکتر نصیری و اعلام محل مناسب برای احداث رصد خانه ملی ایران صبر کرد !

ظاهرا آقای دکتر لاریجانی هفته دولت ( ۲ تا ۸ شهریور ) را زمان به زمین زدن کلنگ احداث رصد خانه ملی ایران اعلام کرده است .

به هرحال از دکتر لاریجانی و دوستان نزدیکش انتظار میرود با قدرت و اقتدار ، موضوع احداث رصد خانه ملی ایران را با تکیه بر دانش بومی دنبال نماید ، همچنین باید به نحو شایسته ای از زحمات آقای دکتر سعد الله نصیری قیداری که در ارتباط با مکان یابی رصد خانه ملی ایران زحمت طاقت فرسایی را متحل گشت تشکر گردد...

بازهم از رصد خانه ملی ...

اعلام مکان انتخاب شده برای احداث رصد خانه ملی ایران که قرار بود در بهار انجام شود ، به اوایل تابستان موکول گردید.

امروز مطلع شدم که به دلیل برخی مشکلات از جمله عدم حضور آقای دکتر نصیری تا آخر تابستان در کشور و نیز اختلاف بین مرکز تحصیلات تکمیلی در علوم پایه زنجان و موسسه تحقیقات فیزیک نظری و ریاضیات (IPM)  در تصاحب بودجه این طرح ، اعلام مکان مورد نظر بازهم به تعویق افتاده است !

...

علم و سیاست ...!

صبح سه شنبه   ۵/۴/۸۶ مجلس شورای اسلامی در کمتر از ۱۰ دقیقه طرح دوفوریتی عضویت ایران در طرح سزامی را تصویب کرد !

به گفته دکتر کبگانیان معاون پژوهشی وزارت علوم ‌، حق عضویت در این طرح حدود صد هزار دلار است و چهار سال بود که این طرح برای تصویب در مجلس معطل مانده بود .

علت مطرح شدن دوفوریتی این طرح در مجلس ، ضرب اجل لغو عضویت ایران در صورت عدم اقدام تا پایان تیر ماه بوده است .

رییس مجلس که خودش فیزیک خوانده و احتمالا عضو IPM هم باشد طوری برخورد کرد که ظاهرا تا به حال از سزامی چیزی نشنیده است .

چند روز آینده مشروح مذاکرات تصویب نهایی این طرح در مجلس شنیدنی خواهد بود . البته احتمالا آن روز هم در عرض چند دقیقه کار خاتمه پیدا کند .

به نظر میرسد بزرگان علمی کشور در جهت هدایت ثروت ملی و هماهنگ سازی سیاست ها با طرح های علمی باید به بزرگانی چون خواجه نصیر الدین طوسی اقتدا کنند .

در زمان خواجه نصیر ایران مورد تهاجم مغولان قرار گرفته بود و حاکم ایران هلاکو بود . خواجه نصیر کاری کرد که ۱۰ در صد از درآمد موقوفات کشور به مجتمع بزرگ و بین الملی مراغه اختصاص یافته بود !

لازم به ذکر است که تا کنون هیچ کشوری در دنیا چنین ضریبی از بودجه مملکتش را به فعالیت های تحقیقاتی و علمی اختصاص نداده است .

روزهای آینده احتمالا در این مورد باز هم خواهم نوشت ...

آلودگی نوری

روز چهارشنبه ۲۶ / ۲ / ۸۶ در ارتباط با کنفرانسیی که قرار است سال آینده برگزار گردد نشستی با آقایان دکتر ملاصالحی مدیر عامل سازمان زیبا سازی شهرداری تهران ، دکتر ادیب زاده مدیر گروه معماری دانشگاه شهید بهشتی و مجریان برگزاری این کنفرانس در دفتر آقای دکتر ملاصالحی داشتیم .

آقای ملاصالحی می گفت " رییس ما ( شهردارتهران ) خلبان است ؛ پرواز میکند و وقتی فرود میآید به مامیگوید شهر تاریک است . روشنش کنید . "

وی میگفت " من حتی سه تا سوال هم از نجوم در ذهنم نیست " !

اینکه این افراد که مدیران شهر تهران هستند هیچ اطلاعاتی از نجوم ندارند و زمینه آلودگی نوری را فراهم میآورند ، تقصیر کیست ؟

غیر از اینکه فعالان نجوم شهر تهران تا کنون در این زمینه کوتاهی کرده اند .

هفته نجوم ...؟!

در هفته نجوم هستیم . این هفته را یک منجم آماتور امریکایی پایه ریزی کرده . چون رصد خانه ها دور از شهر ها هستند به همین دلیل منجمین امکانات رصدی خودشون را به میان مردم در شهر ها می آورند تا مردم با آسمان و کار منجمین آشنا شوند .

تقریبا گروه های نجومی در ایران برای این هفته برنامه ریزی هایی کرده اند و عمدتا هم گروه های غیر حرفه ای برنامه ریز و مجری هستند.

برنامه آسمان شب این هفته ی شبکه ۴ هم به همین مناسبت اختصاص به بررسی نجوم آماتوری در ایران داشت . اما...

اما ظاهرا برنامه ریزی کرده بودند تا یکی از انجمنهای نجوم آماتوری را ضایع کنند !؟

از آقای صفاریان پور با شناختی که از خصوصیات و روحیات افراد دارند انتظار نمی رفت که در آخرین ثانیه های برنامه ، از آقای دکتر منصوری برای صحبت دعوت کند ... خوب ایشان هم که ظاهرا دل پُری از آن انجمن داشت ، آن انجمن را به عنوان یک شرکت خصوصی معرفی کرد و ...برنامه  تمام شد...

البته نه اینکه فکر کنید بنده طرفدار آن انجمن هستم ؛ بلکه به کار آن انجمن انتقاداتی دارم که در فرصت مقتضی به آن خواهم پرداخت و در پست های قبلی هم کمی به آن پرداخته ام . در جلسه ای هم که در این هفته از سوی مرکز تقویم موسسه ژئوفیزیک برگزار شده بود حضوری به مدیر آنجمن مذکور دیدگاهم را گفتم ؛ اما از برنامه آسمان شب انتظار می رود که اگر نمیتواند وحدت رویه در جامعه نجوم ایران ایجاد کند به اختلافات بین افراد دامن نزند.

...در شهر قم نیز قرار بود در این هفته برنامه هایی از سوی کارگروه نجوم استان که در استانداری تشکیل شده بود برگزار شود . از جمله همایش بزرگی در دانشگاه قم که با عدم همکاری رییس دانشکده علوم پایه دانشگاه قم این برنامه ها لغو شد .

در رابطه با رصد خانه ملی هم مطالب عجیب و غریبی شنیدم که شاید بعدا در رابطه با آن بنویسم ...

 

تلسوپ رصد خانه ملی ، تحریم و ...

امروز شنیدم که شرکتی در فرانسه که سفارش ساخت آیینه 6/2 متری تلسکوپ رصد خانه ملی ایران را دریافت کرده است ؛ شرط کرده که چون ایران در تحریم بین اللملی است اجازه خروج آن  را بعد از ساخت از فرانسه نخواهد داشت و باید آیینه ساخته شده در مکانی که در اختیار ( اجاره ) ایران خواهد بود در فرانسه نگهداری شود تا تکلیف تحریم ایران مشخص شود .

 

این درحالیست که  برخی ازمسولین صنعت اپتیک اصفهان ، وابسته به وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح ، میگویند توان علمی و فنی ساخت چنین آیینه ای در ایران وجود دارد .

 

قدر مسلم اینست که ساخت چنین آیینه ای احتیاج به فن آوری بالا (Hi.Tec.)  دارد و در طول سالیان اخیر در تمام مواردی که ایران مورد تحریم قرار گرفته است ؛ در آن حوزه در داخل به موفقیت های جالب توجه و غیر قابل انکار نایل گشته ایم .

 

به اعتراف مسولین مکان یابی رصد خانه ملی ایران ، کار مکان یابی که توسط متخصصین خارجی با رقم های بالایی به ایران پیشنهاد شده بود ، به مراتب کم هزینه تر و سریعتر و نیز لحاظ دقت کافی در رعایت استاندارد های موجود دنیا در این زمینه ، به انجام رسید.

 

شایسته است تا اعضای شورای راهبری رصد خانه ملی ایران  حداقل به موازات بررسی توان شرکت های خصوصی خارجی ، توان علمی و فنی داخلی را در این زمینه بررسی کنند و یا حداقل همان مراحل قبل از شروع مکان یابی  را انجام داده و با برگزاری سمینارها و کنفرانس هایی توان داخل را بسنجند ؛  اگر مطمئن شدند که ایرانی ها بلد نیستند چنین چیزی بسازند آن وقت بلیطهایشان را ok   کنند !!!

سانسور...

در طول زمانی که با طرح مکان یابی رصد خانه ملی ایران همکاری میکردم از آقای دکتر نصیری میشنیدم که مکان یابی VLT چطور بوده و چقدر طول کشیده و... و بعضا با کار مکان یابی رصد خانه ملی ایران مقایسه میکردند ...

امشب سلسله برنامه های « ۴ سوی علم » که از شبکه چهار پخش میشد  ؛ در باره ساخت  VLT( تلسکوپ خیلی بزرگ ) . واقعا هیجان انگیز بود . دانشمندان توانسته بودند از مرزهای سیاست عبور کنند و با همکاری کشورهای مختلف در یکی از نقاط دور افتاده دنیا یک آرایه بسیار بزرگ از تلسکوپ نوری احداث کنند .

بعد از برنامه برای اطلاعات بیشتر به سراغ سایت The Very Large Telescope Project رفتم ؛ اما ...

بله سایت اروپای جنوبی ( eso) مدتها بود که فیلتر شده !

ظاهرا بطور اتوماتیک سایت ها براساس بعضی از لغات و کلمات بکار رفته در آنها ، توسط نرم افزار ، فیلتر میشود .فعلا به درست یا اشتباه بودن این شیوه کاری ندارم  اما میدانم که کاربران داخلی این گونه سایت هایی که یقینا به اشتباه فیلتر شده اند هم هیچ تذکری به متصدیان امور نداده اند و به طور غیرمسولانه با استفاده از فیلترشکن،   از این سایت و سایت های مشابه استفاده میکنند.

امیدوارم در اولین فرصت بعد از تعطیلات این موضوع را پیگیری نمایم .

وضعیت گریه آور نجوم ایران ...

۱ ـ   برنامه آسمان شب ۱۹/۱۲/۸۵ گزارش داد که  کمیته راهبری رصد خانه ملی ایران دوباره !!! شروع بکار کرده و اقدام به برگزاری هم اندیشی برای برنامه ریزی کار رصد خانه نموده است .

اولا که از این نشست هیچ پیش خبری در هیچ سایت و رسانه ای منتشر نشد و تصاویری هم که از برنامه آسمان شب پخش و افرادی که حضور داشتند بسیار سوال برانگیز بود .

فقط سه ، چهار چهره نام آشنا حضور داشتند و چند کلمه ای هم که از حرف های بعضی از حاضران پخش شد حکایت از بی خبری کامل حاضران داشت ... ؟!

۲ ـ اخیرا ایمیلی از یکی از فعلان نجوم آماتوری در تهران دریافت کردم که برگزاری مسابقه سراسری نجوم را بازی خوانده بود . در مراجعه به سایت فرد فوق نامه ای را مشاهده کردم به دکتر وصالی دبیر شاخه آماتوری نوشته شده بود که نشان از وجود غرض ورزی و تحقیر آقای وصال در نوع نگارش نامه بود ...!!!

۳ـ مراکز نجومی سراسر کشور برای تهیه کتابهای منبع  دومین مسابقه سراسری نجوم دچار مشکل شده اند و در کشور کتاب مفید ، به اندازه کافی وجود ندارد .

۴ ـ اخیرا در نشستی صمیمی با آقای دکتر میرترابی از وضعیت برگزاری المپیاد نجوم توسط آموزش و پرورش مراکز استانها و نیز فشارها و ترفند های بعضی از مدارس غیر انتفاعی حرف هایی شنیده شد که باور کردنش بسیار سخت بود ولی .....!!!!! 

۵ ـ بعضی از مراکز استان های ایران هیچ مرکز و تشکل نجومی ندارند چه برسد به شهر ها و شهرستان ها ...

بدون عنوان ...!!!

اخیرا به دنبال پیگیری های انجام شده و دستور استاندار قم ، مسئله نجوم در قم به صورت کلان شروع به بررسی شد .

به همین مناسبت مشاور استاندار جلساتی را با کارشناسان مختلف برگزار کرد و عجیب ترین برخورد را در این زمینه مسولین و مدرسین دانشکده علوم پایه دانشگاه قم داشتند .

مشاور استاندار از ۶  نفر از افرادی که هرکدام به نظر میرسید در توسعه نجوم در قم امکان دارد بتوانند موثر باشند دعوت نمود مدیر گروه فیزیک دانشکده علوم پایه بهانه آورد که میخواهم پلاک ماشینم را درست کنم و یکی از مدرسین هم با نامبرده برخوردی تحقیر آمیز کرده و گفته استانداری باید برود چاله چوله های خیابان ها را پر کند ...!

به هر حال این نشست در استانداری برگزار گردید و قرار شد تا روز پنجم اسفند ماه ، سالروز بزرگداشت منجم بزرگ ایرانی ، خواجه نصیر الدین طوسی به منظور بررسی برنامه های روزجهانی نجوم سال  ۸۶  از مسولین دستگاه های اجرایی استان دعوت گردد و ضمنا مشاور استاندار به دانشگاه قم برود و ببیند آقایان چه میگویند ؟!

این جلسه در دانشگاه قم برگزار شد و مشاور حرف آقایان را شنید و جالب بود که آن مدرس مربوطه و رییس گروه فیزیک در جلسه حاضر نشدند ( این دونفر در قم تنها افرادی هستند که مدرک دانشگاهی در رشته کیهانشناسی دارند و هردو هم شیرازی بوده و در دانشگاه شیراز درس خوانده اند )

روز پنجم اسفند جلسه ستاد برگزاری روز جهانی نجوم در استانداری برگزار شد . رییس دانشگاه آزاد قم ، رییس مرکز مدیریت حوزه علمیه ، نمایندگان بسیج ،گردشگری ، اداره برق ، رییس کانون پرورش فکری کودکان و.... در جلسه بودند اما باز از دانشگاه قم کسی نبودند .

از دکتر نصیری شنیدم  به او گله شده  که چرا ریاست طرح مکان یابی را به دانشگاهقم نداده بودند . البته الان خودشان رییس آن طرح هستند. حتما الان منتظر هستند تا کارهای سخت که تمام شد و کار به مرحله ی آسان رسید اینطرف و آنطرف بنشینند و بگویند چرا ما را رییس نمیکنید و...

روز نجوم ....؟!

ایسنا از قول انجمن نجوم ایران ، ۳۱ فروردین ۸۶ را  و ایرنا هم از قول یه انجمن دیگه روز یکم اردیبهشت ۸۶ را  روزجهانی نجوم را اعلام کرد !

وضعیت نجوم در ایران واقعا تاسف انگیز است . باید برای این وضعیت فکری کرد و چاره ای اندیشید .

اگر منجمین و تشکیلات مربوطه با هم متحد نشوند و یک نهاد را دراس قرار ندهند چه تضمینی برای توسعه و پیشرفت وجود دارد ؟!

همه باهم باید به کسانی که در روند توسعه نجوم تفرقه ایجاد میکنند تذکر داده تا متنبه شده و دست از کار خودشان بردارند . در غیر اینصورت باید از گردونه ی نجوم حذف گردند .

جامعه نجوم هنوز چنان تقویت نشده که بتواند به طور مستقل روی پای خودش یایستد و در اغلب شهر ها با حمایت سازمان های دیگر فعالیت میکند.

از انجمن نجوم ایران هم انتظار میرود با تدبیر و اقتدار ،نجوم کشور را مدیریت و  راهبری نماید...